Mới ngủ dậy, không nên làm gì?

Trong khoảng thời gian ngắn khi tỉnh dậy, chỉ một động tác nhỏ cũng có thể ảnh hưởng tới tâm lý và sức khỏe trong cả một ngày. Tờ “Thời báo Sinh mệnh” đã tổng kết các nghiên cứu trong và ngoài Trung Quốc, cùng ý kiến của chuyên gia để chỉ ra một số sai lầm con người thường mắc phải khi vừa tỉnh giấc:

1. Mở mắt ra là đi tiểu ngay

Những người buổi tối uống nhiều nước hoặc có triệu chứng tiểu nhiều, sáng sớm thường bị tỉnh giấc vì muốn đi tiểu. Nếu khi đang lơ mơ tỉnh giấc mà đi ngay vào phòng vệ sinh thì rất nguy hiểm. Giáo sư Dương Lực thuộc Viện Khoa học Trung Y Trung Quốc (ở Bắc Kinh) cho biết, vừa mở mắt đã bước xuống giường đi tiểu ngay sẽ khiến bàng quang rơi vào trạng thái đột nhiên rỗng không, dễ làm con người hạ huyết áp, đại não tạm thời thiếu máu cung cấp, có thể dẫn tới ngất xỉu. 

Vào mùa đông lạnh, sáng sớm là khoảng thời gian dễ xuất hiện tình trạng đau tim đột ngột, đột quỵ đối với người trung niên và cao tuổi. Do vậy, nếu quá buồn tiểu ngay khi thức giấc nên từ từ ngồi dậy và ở trên giường vài phút rồi mới vào phòng vệ sinh.

2. Vội vàng đứng dậy

Không ít người vừa thức giấc đã vội từ giường bước xuống đất, đứng thẳng luôn và cảm thấy… hoa mắt chóng mặt. Bác sỹ Chu Nghênh Xuân – Chủ nhiệm khoa Trung Y thuộc Viện Y Phương Nam (Đại học Y khoa Phương Nam) cho biết, sau khi dậy, cơ thể cần một quá trình để thích ứng từ trạng thái trì hoãn hoạt động chuyển sang sẵn sàng vận động. Nếu lập tức tung chăn, thò chân xuống đất và đứng thẳng để mặc quần áo, làm vệ sinh cá nhân, cơ thể sẽ không kịp thích ứng với việc chuyển trạng thái. Lưu lượng máu lúc đó còn khá chậm, không thể kịp thời vận chuyển oxy đến não bộ do thay đổi tư thế quá nhanh, từ đó, con người dễ chóng mặt, hoa mắt và thậm chí có thể phát sinh bệnh về mạch máu tim, não ở người già. 

Theo bác sỹ Chu Nghênh Xuân, người già khi dậy nên nằm trên giường làm những động tác như: xoa hai tay nóng lên, xoa mặt vài lần, sau đó massage huyệt thái dương, cổ. Tiếp đến ngồi dậy và dùng tay đấm nhẹ vào vào vùng lưng và chân. Cuối cùng dùng gót chân này tác động vào lòng bàn chân kia, và cọ xát tay vào chân cho đến khi nóng lên.

0950a50b-f042-4690-a4ca-f2512b3b0360

3. Lao ngay vào làm việc

Hành động này sẽ khiến cơ thể thêm mệt mỏi và hiệu suất làm việc thấp. Nếu quá bận rộn, khi vừa tỉnh giấc có thể nằm trên giường và nghĩ về kế hoạch trong một ngày, thay vì lao vào công việc ngay. Hãy bắt đầu một ngày của bạn bằng buổi sáng với những vận động nhẹ nhàng để đầu óc minh mẫn.

4. Vận động quá mạnh và ăn sáng tức thì

Một vài động tác khởi động nhẹ nhàng như vươn vai, vặn mình và thể dục nhẹ nhàng sau khi thức giấc sẽ mang lại lợi ích sức khỏe. Ngược lại, vận động quá mạnh là điều tuyệt đối không nên làm khi vừa dậy. Bác sỹ Chu Nghênh Xuân cảnh báo, vận động mạnh vào sáng sớm sẽ kích thích thần kinh giao cảm hưng phấn quá độ, đồng thời khiến rối loạn quy luật tự chủ thần kinh, có thể làm con người rơi vào trạng thái căng thẳng, ủ dột cả ngày. 

Vào sáng sớm, dạ dày cần từ 10 – 30 phút mới thực sự hoạt động trở lại. Hơn nữa, sáng sớm, lượng nước bọt và dịch vị tiết ra tương đối ít, nếu bắt cơ thể tiếp nạp thực phẩm ngay, đặc biệt là ăn đồ khó tiêu hóa sẽ gây hại cho quá trình tiêu hóa. Uống nước vào buổi sáng để bổ sung lượng nước thiếu hụt trong một đêm ngủ và tăng tiết các enzym tiêu hóa, thúc đẩy hệ tuần hoàn, ngăn ngừa phát tác bệnh tim mạch.

5. Gấp chăn gối gọn gàng

Nghiên cứu của Đại học Kingston (Anh) cho biết, dù phòng ngủ vô cùng sạch sẽ thì chăn ga đều có thể chứa 15 triệu con ve bét. Ve bét thường sống ở trong chăn, ga – đồ dùng dính mồ hôi con người và có nhiệt độ cao. Ngoài ra, khi ngủ, con người xả ra nhiều khí thải, trong đó có khí CO2; còn trong mồ hôi tiết ra thì chứa 150 loạt vật chất; những vật chất này lưu lại trên chăn, gối. Vừa ngủ dậy đã gấp gọn chăn gối sẽ khiến những vật chất độc hại không phát tán được, dẫn tới chúng tích tụ và vi sinh vật gây hại có điều kiện sinh sôi, con người sẽ hít phải chúng trong lần ngủ sau. Sau khi dậy nên lật tung chăn gối, mở rộng cửa sổ để thoáng khí phòng ngủ, đợi vệ sinh cá nhân xong rồi gấp chăn, gối.