Nói đến ốc, chúng ta thường nghĩ đến những món ăn hấp dẫn như ốc hấp lá gừng, ốc luộc, ốc nấu chuối… nhưng ít người biết rằng ngoài việc cung cấp những món ăn thơm ngon, giàu dinh dưỡng, chúng còn là những dược liệu có giá trị trong việc điều trị bệnh. Xin giới thiệu một số cách trị bệnh từ ốc nhồi và ốc sên.
Ốc nhồi: còn gọi là ốc đồng (Pila polita Deshayes), là loại ốc sống ở ao hồ nước ngọt, phân bố hầu như khắp các vùng trong nước ta. Thịt ốc rất giàu protid, lipid, Ca, P, vitamin B1, B2, PP… Theo y học cổ truyền, thịt ốc nhồi có vị ngọt, tính hàn, không độc, có tác dụng tiêu thũng, thông lợi đại tiểu tiện, giải uất nhiệt. Vỏ ốc nhồi vị ngọt, tính bình, không độc, giải tâm phiền. Có thể sử dụng ốc nhồi trị một số chứng bệnh thường gặp sau đây:
Trị chứng bí tiểu tiện, nước tiểu bị vàng đỏ: hằng ngày có thể ăn ốc nhồi luộc và uống nước luộc của ốc nhồi.
Ốc nhồi có tác dụng tiêu thũng, thông đại tiểu tiện rất tốt
Trị xơ gan, viêm gan mạn tính: thịt ốc nhồi 250g, kê cốt thảo (Abrus cantoniensis Hanse) 30g. Hai vị nấu nhừ, gạn lấy nước uống, ngày 1 thang, uống 3 – 5 ngày liền. Có thể uống lặp lại liệu trình nữa.
Trị các vết lở loét ở niêm mạc miệng, lưỡi, má: lấy 2 – 3 cái vỏ ốc nhồi rửa sạch phơi khô, sao vàng, tán mịn; cỏ nhọ nồi 50g rửa sạch phơi khô, sao vàng, tán mịn. Trộn đều hai thứ bột trên rồi chấm nhẹ vào chỗ loét.
Lấy các dị vật bị đâm vào da thịt: thịt ốc nhồi và lông con nhím, đồng lượng, đốt thành tro, trộn với mầm lúa nếp và dây tơ hồng giã nhỏ, đắp vào vết thương. Dị vật sẽ tự được đẩy ra.
Giúp sản phụ dễ đẻ: lấy thịt ốc nhồi nướng chín rồi giã nát, băng lên rốn sản phụ.
Trị đau tim đột ngột: vỏ ốc nhồi rửa sạch, phơi khô; gỗ cây thông chẻ nhỏ, mỗi thứ 8g. Cùng đốt tồn tính, tán bột mịn. Đồng thời lấy 8g gỗ trầm hương (Aquilaria crassna Pierre) sắc lấy nước. Đem hỗn hợp bột trên quấy đều vào nước trầm hương, uống. Dùng 3 – 5 lần.
Ốc sên lớn: còn gọi là ốc sên hoa (Achatina fulica). Thịt ốc sên lớn lại có giá trị dinh dưỡng cao, có nhiều protid, đường, Ca, P, nhiều acid amin… Thịt ốc sên lớn có thể chế biến thức ăn ngon, giòn và bổ. Ngoài âm thực phẩm, thịt ốc sên lớn có thể dùng trị một số chứng bệnh sau đây:
Ốc sên
Trị hen suyễn, thấp khớp: lấy thịt của 2 – 3 con ốc sên lớn, rửa qua phèn chua 5%, nướng vàng, thái mỏng, sắc lấy nước đặc. Lấy 50g măng tre tươi, rửa sạch, thái nhỏ, giã nát vắt lấy dịch. Trộn đều hai thứ dịch trên, uống 1 – 2 lần trong ngày trước bữa ăn 1 giờ. Uống liền 2 – 3 tuần lễ. Có thể lặp lại liệu trình nữa.
GS.TS. Phạm Xuân Sinh
