Nhiều người tin rằng, uống thuốc tránh thai hằng ngày là một trong những biện pháp ngừa thai an toàn, đơn giản và tiện dụng nhất. Chính vì thế, họ sử dụng nó một cách vô tội vạ, dẫn đến những hệ lụy đáng tiếc đến sức khỏe mà. Bởi vì họ không biết Thuốc tránh thai hằng ngày có tác dụng gì và những tác dụng phụ của nó.
Năm 2012 được nhiều người gọi đùa là năm của “thuốc tránh thai” vì có quá nhiều ca cấp cứu liên quan đến việc lạm dụng loại thuốc này. Một phụ nữ đã phải phẫu thuật cắt bỏ ruột non vì bị tắc mạch máu ruột ở Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP HCM). Theo các bác sĩ, một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do bệnh nhân đã uống thuốc ngừa thai hằng ngày kéo dài đến 10 năm.
Khoảng đầu năm 2012, cô bé Gemma Hill (một cô nữ sinh 15 tuổi, người Anh) đã bị đột quỵ sau khi sử dụng thuốc tránh thai chừng 2 tháng. Các bác sĩ xác định, cô bị chứng đông máu trong não dẫn đến đột quỵ. Được cứu sống nhưng hiện Gemma bị giảm thị lực nghiêm trọng và không thể đi lại được.
Trước đó cũng tại Anh, cô Jenna Morris, 28 tuổi, một nhân viên ngân hàng tử vong sau khi chứng huyết khối tĩnh mạch của cô trở nên trầm trọng, gây tắc tĩnh mạch chân và ảnh hưởng đến phổi. Sau khám nghiệm tử thi, các bác sĩ đã phát hiện loại thuốc tránh thai thông dụng nhất (loại thuốc tổng hợp có hormone estrogen và hormone progesterone) mà côuống trong 10 năm qua có những tác dụng phụ gây chết người, trong đó gây tắc nghẽn mạch máu được xem là nguy hiểm nhất.
Theo Tiến sĩ -bác sĩ Lê Vương Văn Vệ, Giám đốc Bệnh viện Chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, hiện có 3 loại thuốc tránh thai trên thị trường gồm:
– Thuốc tránh thai khẩn cấp (được dùng để ngừa thai sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ).
– Thuốc tránh trai chỉ chứa progestin thích hợp cho những phụ nữ vừa sinh con.
– Thuốc tránh thai tổng hợp: đây là loại thuốc tránh thai đường uống phổ biến nhất. Mỗi hộp có 21 hoặc 28 viên, chứa các loại hormone progesterone và estrogen giúp chị em duy trì lượng hormone cần thiết trong cơ thể để trứng không rụng. Ngoài ra loại thuốc này còn làm mỏng niêm mạc tử cung để trứng có thụ tinh cũng không làm tổ được. Thêm nữa, thuốc còn làm đặc chất dịch nút cổ tử cung để chống tinh trùng đi qua và làm giảm sự di chuyển của tinh trùng trong ống dẫn trứng. Trong 3 loại trên, loại thuốc tránh thai thứ 3 được dùng phổ biến nhất, tuy nhiên nó cũng mang lại nhiều hệ lụy nhất.
Lý giải điều này, bác sĩ Vệ cho biết, thuốc tránh thai tổng hợp tiềm ẩn nguy cơ gây ra các tác dụng phụ như tích nước gây tăng cân, rối loạn kinh nguyệt, nôn mửa, đau đầu… Đặc biệt là nguy cơ đông máu, làm tắc nghẽn mạch máu vì hormone estrogen có trong thuốc tránh thai tổng hợp làm tăng các yếu tố đông máu II, VII, IX và X, làm tăng phân hủy fibrin và gây đông vón tiểu cầu. Chính khả năng gây đông máu này có thể dẫn đến hiện tượng thuyên tắc mạch máu.
Bác sĩ Vệ cũng cho biết, thuốc tránh thai là nguyên nhân chính hay chỉ là một tác nhân dẫn đến việc phải phẫu thuật cắt bỏ ruột non, bị đột quỵ, chết như những trường hợp đã nói trên vẫn chưa thể khẳng định được. Để có kết luận chính xác, cần phải có cuộc kiểm tra nghiêm túc để mọi người không có cái nhìn phiến diện về thuốc tránh thai tổng hợp.
Không phải ai cũng có thể dùng thuốc tránh thai tổng hợp
Theo bác sĩ Vệ, không phải ai cũng có thể tránh thai bằng thuốc tránh thai tổng hợp hằng ngày. Những người có tiền sử bị tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim mạch, bệnh lý gan, thận, ung thư vú, huyết khối tắc mạch, đau nửa đầu, ra huyết âm đạo chưa rõ nguyên nhân, hay có khối u sinh dục như u xơ tử cung, u nang buồng trứng, u vú, ung thư tử cung, trên 35 tuổi và có hút thuốc lá, không được dùng thuốc ngừa thai tổng hợp làm biện pháp tránh thai.
Nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi chọn phương pháp tránh thai
Nếu những ai đang dùng thuốc ngừa thai kết hợp mà gặp những triệu chứng gọi là “dấu hiệu nguy hiểm” như đau bụng dữ dội, đau đầu dữ dội, đau ngực, đau chân nghiêm trọng không rõ nguyên nhân… thì nên ngưng dùng thuốc ngay lập tức và đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân.
Nếu trong khi dùng thuốc, bạn thường gặp những cơn đau đầu, đặc biệt là những cơn đau cố định ở một vùng thì cần phải ngừng thuốc và đi khám ở chuyên khoa thần kinh, nhất là các trường hợp có tiền sử gia đình bị tai biến mạch máu não. Đồng thời, chị em cũng nên lưu ý, nếu đang có ý định dùng thuốc ngừa thai, nên đi khám bác sĩ để được tư vấn lựa chọn loại thuốc thích hợp với cơ thể và cách dùng thuốc an toàn nhất thay vì cứ tự tiện dùng thuốc như hiện nay.
Bác sĩ Vệ cho biết thêm, thông thường không có giới hạn nào cho việc uống loại thuốc tránh thai tổng hợp này. Tuy nhiên, đã là thuốc thì đều có 2 mặt, bên cạnh mặt tốt cũng có những tác dụng phụ kèm theo vì thế bạn chỉ nên uống khoảng 6 tháng rồi ngừng một thời gian để cơ thể được nghỉ ngơi. Trong thời gian này, bạn có thể dùng các biện pháp tránh thai khác như: sử dụng bao cao su hoặc tính ngày rụng trứng…
Nếu bạn được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc tránh thai, nên tạo thói quen khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần: Xét nghiệm chức năng gan, thận, đường huyết, đo điện tim, đo huyết áp, xét nghiệm tế bào cổ tử cung, siêu âm phụ khoa… trong quá trình dùng thuốc. Nếu cơ thể có những biểu hiện bất thường thì nên dừng thuốc và chuyển sang biện pháp tránh thai khác.
