Người bệnh thường có triệu chứng: hoa mắt chóng mặt, buồn nôn, đau ngực, lưng lạnh, thân nhiệt thấp, kiểm tra huyết áp thấp hơn mức bình thường cả tối đa và tối thiểu. Đông y có nhiều phương pháp chữa trị hiệu quả chứng bệnh này như thuốc uống, xoa bóp châm cứu, dược thiện… Xin giới thiệu một số bài thuốc dành cho người huyết áp thấp tùy thể bệnh.
Huyết áp thấp là căn bệnh rất phổ biến trong cộng đồng nhưng ít người quan tâm
Huyết áp thấp thể tỳ hư: Người bệnh có biểu hiện lạnh bụng, rối loạn tiêu hóa, ăn kém, chân tay lạnh, hoa mắt chóng mặt, đau buốt đầu, đo huyết áp thấp hơn bình thường. Phép trị là bổ thổ kiện tỳ, nâng đỡ huyết áp. Dùng một trong các bài:
Bài 1: bạch truật 16g, hoài sơn 16g, liên nhục 16g, đương quy 12g, hậu phác 10g, phòng sâm 12g, ngấy hương 16g, ngũ gia bì 16g, đinh lăng 16g, đại táo 10g, trần bì 10g, cam thảo 12g, phụ tử chế 4g, sinh khương 6g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Bài 2: hà thủ ô 10g, bạch truật 16g, rễ đinh lăng 16g, hạt sen 16g, bán hạ chế 10g, hậu phác 10g, nhân sâm 10g, sinh khương 8g, thần khúc 12g, lá đắng 16g, biển đậu 16g, đương quy 16g, đại táo 10g, cam thảo 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần. Nếu bệnh nhân còn đi lỏng, gia quế chi 8g, cao lương khương 10g.
Hạt sen thích hợp với người huyết áp thấp thể tỳ hư.
Huyết áp thấp thể dương hư: Người bệnh có biểu hiện lạnh lưng, bụng, lưng gối mỏi đau, hoa mắt chóng mặt, cơ thể gầy yếu, đại tiện lỏng, nam giới dễ bị di tinh, hoạt tinh, xuất tinh sớm, dương sự yếu, không cương được, huyết áp luôn thấp hơn bình thường. Phép trị: bổ dương khí, nâng đỡ huyết áp. Dùng một trong các bài:
Bài 1: nhân sâm 10g, hoàng kỳ 16g, phụ tử chế 4g, quế chi 6g, cam thảo 15g, hà thủ ô chế 16g, đại táo 10g, ngũ gia bì 16g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Bài 2: phòng sâm 16g, hoàng kỳ (sao mật) 15g, đương quy 16g, bạch truật 16g, quế 8g, thiên niên kiện 10g, phá cố chỉ 6g, sinh khương 8g, phụ tử chế 4g, hoài sơn 16g, liên nhục 16g, cam thảo 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Huyết áp thấp thể khí huyết lưỡng hư: Người bệnh có biểu hiện da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, hoa mắt chóng mặt, cơ thể yếu mệt, đoản hơi, thường bị đau ngực khó thở, huyết áp thường xuyên thấp, nghe tim có tiếng thổi tâm thu. Phép trị: đại bổ khí huyết. Dùng một trong các bài:
Bài 1: xuyên khung 12g, đương quy 16g, thục địa 15g, bạch thược 12g, hà thủ ô chế 16g, kê huyết đằng 12g, đinh lăng 16g, bạch truật 16g, tần giao 10g, cam thảo 10g, nhân sâm 10g, sinh khương 5g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Bài 2: đương quy 16g, thục địa 16g, hoàng kỳ 12g, phòng sâm 16g, sinh khương 8g, bạch truật 12g, bạch linh 10g, đinh lăng 16g, hà thủ ô chế 16g, long nhãn 12g, đại táo 10g, trần bì 10g, cam thảo 12g. Sắc uống ngày 1 thang. 15 – 18 ngày là một liệu trình. Nghỉ khoảng 1 tuần có thể dùng tiếp đợt 2.
Lương y Trịnh Văn Sỹ
