Thuốc an thần có tác dụng dưỡng tâm an thần, tiềm dương và trấn kinh dùng để chữa chứng mất ngủ, hồi hộp do âm hư, huyết hư không nuôi dưỡng tâm hoặc do can thận âm hư không tiết chế được can dương, can dương nổi lên gây chứng nhức đầu, chóng mặt, ù tai, hoa mắt.
Thuốc an thần được chia làm hai loại sau: dưỡng tâm an thần, trọng trấn an thần.
Bài thuốc an thần dưỡng tâm
I . Các bài thuốc dưỡng tâm an thần
Thuốc dưỡng tâm an thần để chữa các chứng mất ngủ, hồi hộp, vật vã do tâm không nuôi dưỡng, mất chức năng tàng thần.
Các bài thuốc được tạo thành do các thuốc dưỡng tâm an thần (táo nhân, bá tử nhân…) phối hợp với các thuốc bổ huyết, bổ âm, bổ tỳ.
Bài 1:
| Hạt muồng sao | 1800 g | Đăng tâm | 900 g |
| Toan táo nhân | 300 g | Mạch nha | 3700 g |
| Tâm Sen | 900 g |
Cách dùng: tán thành bột mịn, dùng kẹo mạch nha làm thành viên ngày uống 12 – 20g chia hai lần uống.
Tác dụng: an thần.
Chữa: mất ngủ do suy nhược thần kinh, suy nhược cơ thể.
Bài 2:
| Lá vông sao | 200 g |
| Tâm hạt sen | 200 g |
| Dây lạc tiên | 200 g |
Cách dùng: tán thành bột, ngày uống 100 g với nước đường.
Chữa: mất ngủ .
Bài 3: THIÊN VƯƠNG BỔ TÂM ĐAN
| Đẳng sâm | 20 g | Viễn chí | 20 g |
| Huyền sâm | 20 g | Cát cánh | 20 g |
| Đan sâm | 20 g | Đương quy | 40 g |
| Bạch linh | 20 g | Thiên môn | 40 g |
| Ngũ vị tử | 40 g | Mạch môn | 40 g |
| Bá tử nhân | 40 g | Sinh địa | 160 g |
| Toan táo nhân | 40 g |
Cách dùng: tán nhỏ luyện mật làm hoàn, dùng Chu ha làm áo ngoài. Ngày uống 12 g chia làm hai lần uống.
Tác dụng. Tư âm bổ huyết an thần.
Ứng dụng lâm sàng: chữa mất ngủ, hồi hộp ra mồ hôi trộm, lưỡi khô, mạch tế sác, có tài liệu dùng để chữa các chứng trạng của suy tim do các bệnh về van tim, chữa bệnh nổi ban dị ứng.
Phân tích bài thuốc. Sinh địa, Huyền sâm tư âm thanh nhiệt làm tâm thần không bị hư hỏa nhiễu động là quân; Đan sâm, Đương quy bổ huyết dưỡng tâm là thần; Thiên môn, Mạch môn bổ âm dịch, thanh hư hỏa Ngũ vị tử; Toan táo nhân, Liêm tâm chỉ là tá; Đảng sâm, Phục linh bổ tâm khí; Bá tử nhất , Viễn chí an thần là thần. Cát cánh đưa các vị thuốc lên trên; Chu sa dẫn các vị thuốc vào tâm và có tác dụng an thần là sứ.
Bài 4 . TOAN TÁO NHÂN THANG
| Toan táo nhân | 12 g | Xuyên khung | 8 g |
| Tri mẫu | 8 g | Cam thảo | 4 g |
| Phục linh | 12 g |
Cách dùng: sắc uống mỗi ngày ba lần
Tác dụng: dưỡng huyết an thần, thanh nhiệt trừ phiền
Ứng dụng lâm sàng: do can huyết không đầy đủ gây mất ngủ, hư phiền, hồi hộp, ra mồ hôi trộm, chóng mặt, hoa mắt, mạch huyền hoặc sác.
Chữa: suy nhược thần kinh do can huyết không đầy đủ gây mất ngủ, vật vã, dùng bài này bỏ Xuyên khung, gia Bạch thược, Sinh địa; nếu ra mồ hôi trộm gia Ngũ vị tử, hồi hộp gia Long sỉ.
Phân tích bài thuốc: táo nhân dưỡng can, an thần là quân; Xuyên khung điều huyết giúp Táo nhân dưỡng huyết là thần; Phục linh, Linh tâm an thần; Tri mẫu thanh nhiệt trừ phiền là tá; Cam thảo hòa hoãn là sứ.
