Ðục thủy tinh thể là bệnh về mắt phổ biến ở người cao tuổi. Nguyên nhân chính liên quan đến tuổi già, bệnh lý đái tháo đường, tăng huyết áp… Biểu hiện là người bệnh nhìn mờ, thị lực suy giảm. Theo y học cổ truyền, nguyên nhân do thận thủy không nuôi dưỡng được can mộc, can khai khiếu ở mắt. Hai tạng can thận hư suy nên mắt bị đục thủy tinh thể. Sau đây là một số bài thuốc của Hải Thượng Lãn Ông trị bệnh để bạn đọc tham khảo.
Đục tinh thể
1. Thuốc uống
Bài 1: hạt cây cối xay vừa đủ, tán nhỏ, gan lợn 1 cỗ khía ra dồn bột thuốc vào, nướng khô, tán bột, viên bằng hạt ngô, uống với nước cháo hoặc nước nóng ấm, mỗi lần 15 viên.
Bài 2: hoàng liên tán bột 40g, gan dê sấy khô 1 cỗ đem giã nhỏ luyện mật ong làm viên bằng hạt ngô. Mỗi lần uống 15 viên, ngày uống 2 lần với nước nóng ấm. Uống 1 liệu trình là 5 tễ thì có hiệu quả.
Bài 3: thương truật 320g ngâm nước vo gạo 7 ngày, sấy khô, cỏ tháp bút 80g, hai vị cùng tán nhỏ. Mỗi lần uống 4g với nước nóng ấm, ngày uống 2 lần sáng và tối.
Bài 4: đương quy 240g, phụ tử nướng trên lửa than 100g cùng tán nhỏ, luyện với mật ong, viên bằng hạt ngô. Mỗi lần uống 30 viên với nước nóng ấm.
2. Cháo thuốc
Bài 1: Cháo củ từ dạ minh sa: dạ minh sa 9g, củ từ 30g, dây tơ hồng 9g, gạo tẻ 60g, đường đỏ 1 ít. Cho 3 vị thuốc vào túi vải bỏ vào nồi, đổ 1 lít nước, đun còn 600ml, cho gạo đã vo sạch và đường đỏ vào, đun to lửa cho sôi sau đun nhỏ lửa ninh thành cháo. Ăn trong ngày, liên tục 15 – 30 ngày.
Bài 2: Cháo thạch, thảo quyết minh: thạch quyết minh 25g, thảo quyết minh 10g, hoa cúc trắng 10g, đường phèn 6g, gạo 100g. Cho 3 vị thuốc vào nồi, đổ nước vừa đủ, đun sôi một lúc, bỏ bã, lọc lấy nước rồi cho gạo đã vo vào nấu thành cháo, cho đường vào khuấy đều là được. Ngày dùng 1 liều chia 2 lần sáng và tối. 3 – 5 ngày là 1 liệu trình.
Bài 3: Cháo gan dê, rau chân vịt: rau chân vịt 100g, gan dê 50g, hành, gừng, muối bột ngọt vừa đủ, mỡ lợn 25g, gạo nếp 100g. Rau chân vịt rửa sạch thái nhỏ; cho dầu vào nồi xào lẫn gan dê với rau chân vịt, cho bột gia vị vào xào chín. Gạo nếp đãi sạch, cho 1 lít nước nấu thành cháo rồi đổ gan dê, rau chân vịt gừng hành vào, khuấy lên là được. Chia ăn ngày 2 lần.
Bài 4: Canh gan dê nấu hoa cúc: hoa cúc trắng 10g, gan dê 60g, câu kỷ 10g, cốc tinh thảo 10g. Gan rửa sạch thái mỏng; cốc tinh thảo, hoa cúc, câu kỷ rửa sạch cho vào túi vải. Tất cả cho vào nồi, đổ nước nấu kỹ rồi bỏ túi thuốc là được. Ăn gan và câu kỷ tử, uống canh.
Bài 5: Canh gan lợn nấu độc cước kim: gan lợn 100g, độc cước kim 15g, bột gia vị vừa đủ. Gan lợn rửa sạch thái lát, cho vào nồi đất cùng độc cước kim, nước 800ml đun còn 400ml, vớt bỏ độc cước kim, cho bột gia vị. Ăn kèm trong bữa cơm.
Ngoài ra, hằng ngày nên kết hợp day bấm các huyệt: thái dương, thừa khấp, tình minh, phong trì, can du, thận du để tăng hiệu quả điều trị.
Huyệt tình minh: cách khóe mắt trong 0,5 tấc.
Bấm huyệt phong trì
Huyệt thái dương: chỗ lõm với đuôi mắt ngoài, cách đuôi mắt ngoài 1 tấc.
Huyệt thừa khấp: chính giữa bờ xương ổ mắt dưới.
Huyệt phong trì: dưới xương chẩm ở chỗ trũng phía ngoài cơ thang, phía trong cơ ức đòn chũm, hoặc từ huyệt phong phủ ra 1 tấc.
Huyệt can du: mỏm gai đốt sống lưng 9 (D9) sang ngang 1,5 tấc.
Huyệt thận du: dưới mỏm gai đốt thắt lưng thứ 2 (L2) sang ngang 1,5 tấc.
Lương y Nguyễn Minh
