Mày đay là một bệnh lý ngoài da, do nhiều nguyên nhân khác nhau như: dị ứng thực phẩm, thuốc; khí hậu thay đổi; tiếp xúc hóa chất, khói bụi, phấn hoa; nhiễm ký sinh trùng… ở bên trong cũng như bên ngoài cơ thể. Đông y cho rằng, mày đay do thấp nhiệt uẩn kết bên trong gặp gió lạnh mà phát bệnh. Sau đây xin giới thiệu một số bài thuốc chữa chứng bệnh này để bạn đọc tham khảo.
Bài 1: bèo cái 10g, bạc hà 5g, kinh giới 10, ké đầu ngựa 30g. Bèo cái bỏ rễ, rửa sạch, ké đầu ngựa sao cháy hết gai. Tất cả cho vào ấm với 300ml nước đun sôi kỹ, chắt lấy nước, bỏ bã, chia 3 lần uống trong ngày. Cần uống liền 7 – 10 ngày.
Bài 2: kim ngân hoa 12g; khổ sâm 12g; phòng phong, tạo giác thích, ngưu bàng tử, xích thược mỗi vị 10g; bạch tật lê, thuyền thoái, kinh giới mỗi vị 6g; cam thảo 3g. Cho 200ml nước sắc còn 100ml chiết lấy dịch sắc, đổ tiếp 300ml nước sắc còn 100ml; đem hòa chung chia uống 2 – 3 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang, uống liên tục 10 – 15 ngày. Nếu gặp gió lạnh bệnh tăng thì gia khương hoạt 10g; phụ tử chế, quế chi mỗi vị 5g.
Bài 3: cây ké đầu ngựa 15g, cam thảo đất 12g, kim ngân 20g, sài đất 30g, sinh địa 20g, thổ phục linh 15g. bèo cái 30g. Bèo cái bỏ rễ, ké sao vàng cho cháy hết gai. Tất cả cho vào ấm đổ 300 – 500ml nước đun kỹ chia uống ngày 2 – 3 lần. Dùng 7 – 10 ngày.
Bài 4: đậu đỏ 50g, liên kiều, thuyền thoái mỗi vị 20g, lá khổ sâm 15g, vỏ trắng thân cây dâu 15g, ma hoàng, hạnh nhân mỗi vị 10g. Cách sắc và uống như bài 2.
Bài 5: bồ công anh 20g, sài đất 30g, kim ngân hoa 20g, ké đầu ngựa 20g, bèo cái 30g. Bèo bỏ rễ, ké sao vàng cho cháy hết gai. Tất cả cho vào ấm, đổ 500ml nước sắc còn 100ml chia uống 2 – 3 lần trong ngày, dùng liên tục 7 – 10 ngày.
Bài 6: hoàng kỳ 20g, hà thủ ô 20g, bạch tiễn bì 20g, lá khổ sâm 15g, hạnh nhân, ma hoàng mỗi vị 10g. Cách sắc và uống như bài 2.
Bài 7: uy linh tiên, bạch cương tàm, kinh giới tuệ, thuyền thoái mỗi vị 10g. Tất cả cho vào ấm đổ xâm xấp nước đun sôi nhỏ lửa 10 – 15 phút chắt ra, chế tiếp nước như ban đầu. Khi thuốc được đem trộn chung, chia uống 2 – 3 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang dùng liên tục 10 – 15 ngày.
Bài 8: địa phu tử 30g, bạch tiễn bì 15g, thuyền thoái 15g, hồng hoa 10g, khương hoạt 15g, gai bồ kết 10g, kinh giới, phòng phong, chỉ thực, hậu phác mỗi vị 12g. Cách sắc và uống như bài 7.
Bài 9: kim ngân hoa 20g, bồ công anh 30g, liên kiều 15g, mẫu đơn bì, xích thược, đương quy mỗi vị 12g, ma hoàng bỏ mắt 6g, cam thảo 3g. Cách sắc và uống như bài 7.
Bài 10: phòng phong 20g, thạch cao sống 30g, lá khổ sâm 25g, bồ công anh 15g, bèo cái 15g, hồng hoa, khương hoạt, bạch cương tàm, chi tử mỗi vị 12g, cam thảo 3g. Cách sắc và uống như bài 2.
Bài 11: bách bộ 50g giã nhuyễn, ngâm trong cồn 60o 24 giờ là dùng được, ngày bôi 3 – 6 lần. Bôi liên tục tới khi khỏi.
Lưu ý: Khi uống thuốc điều trị chứng mày đay, cần kiêng các thức ăn gây dị ứng như: nhộng tằm, tôm, cua, đồ hải sản. Không ăn ngọt, quá mặn, đồ lạnh và hạn chế tối đa đồ tanh. Kiêng tiếp xúc bùn đất gió lạnh.
Lương y Chu Văn Tiến