Hằng năm, ở nước ta đều xảy ra mưa bão và lũ quét gây lụt lội kéo dài dẫn đến môi trường và nguồn nước bị ô nhiễm cùng với điều kiện sinh hoạt tạm bợ ẩm thấp nên thường phát sinh nhiều bệnh. Sau đây xin giới thiệu một số bài thuốc nam tùy theo bệnh mà bạn đọc có thể sử dụng.
Mệt mỏi do thay đổi thời tiết
Dùng ngải cứu 20g, rau má 40g, tía tô 20g, kinh giới 20g, sắc chia uống 2 lần trong ngày, cũng có thể dùng loại tươi giã vắt lấy nước cốt uống. Nếu kèm theo mệt mỏi do quá sức thì dùng lòng đỏ trứng gà luộc 1 cái, gừng nướng 1 củ bằng ngón tay cái, nước mía hoặc đường trắng, mật ong vừa đủ, tất cả nghiền nhuyễn rồi cho nước sôi lượng vừa đủ, uống mỗi ngày 1 cốc.
Cây xấu hổ
Đau nhức xương khớp
Cỏ xước sao muối 16g, tầm gửi cây bưởi 16g, rễ cà gai leo, thân rễ cây xấu hổ, tua rễ cây si, rễ dứa gai, tất cả rửa sạch, cắt ngắn, sao vàng, sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Thân rễ cây xấu hổ, rễ lá lốt, cỏ xước, thổ phục linh, ý dĩ, kê huyết đằng lượng bằng nhau 12 – 20g tất cả rửa sạch, chặt ngắn, sao vàng, sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Thổ phục linh 15g, hy thiêm thảo 12g, dây đau xương 16g, trinh nữ 16g, quế chi 6g, cỏ xước 16g, cốt toái bổ 12g, sao vàng sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Rối loạn tiêu hóa hoặc kiết lỵ
Do lạnh: không khát nước, đau bụng lâm râm, phân lỏng như nước, mùi tanh, chườm nóng thì đỡ đau, sợ lạnh, lưỡi nhợt rêu trắng… Dùng gừng tươi nướng hoặc sao 10g, giềng sao 12g, củ sả sao 12g, búp ổi sao 6g, sắc với 2 bát nước lấy 1 bát, chia uống nhiều lần trong ngày, có thể hòa thêm một chút đường cho dễ uống. Hoặc cỏ seo gà 50g, rễ sim sao vàng 16g, sắc đặc, chia uống vài lần trong ngày.
Do nhiệt: khát nước, có thể có sốt, bụng đau đầy trướng, phân khẳm nặng mùi, hậu môn đau rát, lưỡi đỏ rêu vàng… Dùng búp tre non 16g, vỏ quýt khô 8g, rau má 16g, bông mã đề 16g, lá mơ tam thể 16g, sắc với 3 bát nước lấy 1 bát, chia uống 2 lần trong ngày. Hoặc rau sam 30g, cỏ sữa nhỏ lá 30g, khổ sâm 16g, sắc uống.
Viêm da lở loét
Thuốc uống: kim ngân hoa 16g, lá cối xay 16g, cỏ chỉ thiên 16g, sài đất 16g, dây thồm lồm 16g, sắc uống. Hoặc chó đẻ răng cưa 16g, sài đất 16g, bồ cu vẽ 16g, đơn đỏ 12g, đơn mặt quỷ 12g, sắc uống
Thuốc rửa: lá trầu không, lá bồ giác, lá ba chạc, lá mần tưới, lá sòi, lá mỏ quạ, lá diếp cá, lấy 1 – 2 thứ rửa sạch, sắc lấy nước hoà thêm 20g phèn chua để ngâm rửa tổn thương.
Thuốc đắp: thồm lồm 20g, lá đuôi phượng 10g, lá trầu không 10g, lá chó đẻ răng cưa 10g, lá cóc mẳn 10g, lá mỏ quạ 10g, lá bồ cu vẽ 10g, tất cả rửa sạch, cho thêm 10g muối, giã nát, vắt lấy nước bôi vết loét vài lần trong ngày. Trong các vị, lá thồm lồm là quan trong nhất, các thứ khác không nhất thiết phải có đủ.
Nấm kẽ chân
Thuốc ngâm rửa: lá trầu không 8g, lá ráy 50g, phèn chua 20g, sắc lấy nước ngâm chân trong 15 phút.
Thuốc bột: chế bột phèn thay thuốc ngâm bằng cách dùng phèn chua phi tán mịn, rửa sạch chân rồi xát bột phèn phi vào các kẽ chân 2 lần trong ngày.
ThS. Hoàng Khánh Toàn
