Long não đặc hay bột long não, y học hiện đại gọi là camphor, được lấy từ gỗ (bộ phận chính), rễ, lá cây long não bằng phương pháp chưng cất. Hàm lượng long não đặc trong gỗ là 1,3%, lá 1%, rễ 0,8% và cành 0,3%. Hàm lượng này thay đổi tùy theo tuổi của cây.Cây càng lâu năm càng cho hàm lượng cao.
Long não đặc có màu trắng, mùi thơm mạnh, vị cay nóng, được dùng riêng trong y học hiện đại dưới dạng thuốc tiêm làm thuốc kích thích trung khu hô hấp và trung khu vận mạch trong trường hợp suy hô hấp, suy tuần hoàn, ngộ độc các thuốc ức chế thần kinh trung ương như thuốc gây mê. Hoặc thuốc nước với liều lượng 0,1- 0,2g để chữa đau bụng nôn mửa, ăn không tiêu; cồn long não 10% hoặc dầu long não là thuốc xoa bóp phổ biến trong bệnh đau khớp, đau cơ, viêm da mẩn ngứa, chân tay lạnh. Long não đặc 2g tán nhỏ trộn với lanolin 10g, vaselin 15g, làm thành thuốc mỡ để bôi chữa lở vành tai…
Cây long não
Y học cổ truyền dùng long não đặc phối hợp với một số vị thuốc khác chữa các bệnh sau:
Chữa viêm họng, ho đờm khò khè: long não đặc 1,5g, phèn chua 7g. Tất cả tán nhỏ, hòa tan trong ít cồn rồi thêm nước ấm cho được 30ml. Khi dùng lấy tăm bông tẩm thuốc bôi vào họng, ngày làm vài lần.
Chữa tiêu chảy thể hàn: long não đặc 25g, gừng tươi 25g, đại hoàng 20g, nhục quế 10g, đại hồi 10g. Tất cả tán nhỏ, ngâm trong rượu 70 độ để được 1 lít. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 25 – 30 giọt hòa với nước nguội.
Chữa sâu quảng: long não đặc trộn với bột hoàng hiên (lượng bằng nhau) rắc lên vết thương đã được rửa sạch bằng nước sắc đặc búp lá bàng.
Chữa hắc lào: long lão đặc 12g, rễ bạch hạc 10g, chanh 1 quả. Rễ bạch hạc giã nhỏ trộn với dịch chanh và 10g long não. Bôi hàng ngày.
Chữa bong gân, chấn thương, sai khớp: long não đặc, tinh dầu hồi, ngải cứu, cúc tần, quế, menthol làm thành cao dán.
Chữa hôi nách: long não đặc 0,4g, gừng sống một miếng, giã nát trộn đều, lấy nước xoa vào nách ngày vài lần.
Theo tài liệu, có thể chế thuốc đuổi muỗi từ long não đặc như sau: lấy 2 – 5g long não đặc hòa vào 100ml cồn ethylic để được cồn long não. Đồng thời, nghiền nhỏ viên thuốc diệt muỗi (loại thuốc đốt bằng bộ nhiệt điện) lấy 0,4 – 0,8g hòa vào 100ml, đun cạn còn 3/4. Trộn hai dung dịch với nhau thêm 0,3 – 0,7ml dầu quế, lắc đều rồi phun. Thuốc này không độc với người lại bảo quản được lâu.
DS. Đỗ Huy Bích
